Bahco

Najpierw trochę historii. Johan Petter Johansson to szwedzki wynalazca i przemysłowiec wielce zasłużony dla swojej ojczyzny. Urodził się w 1853 roku jako najstarszy z siedmiorga rodzeństwa. Skończył ledwie cztery klasy szkolne. Początkowo pracował jako pastuch, potem był palaczem kotła silnika parowego w fabryce torfu, następnie pracował na kolei, gdzie pełnił różne funkcje. Po odbyciu służby wojskowej trafił wreszcie do zakładów mechanicznych Munktells Mekaniska Verkstads AB. Ich właściciel, Johan Theofron Muntkell szybko poznał się na wybitnym talencie mechanicznym Johanssona. Podczas gdy rodzice i pozostałe sześcioro rodzeństwa wyemigrowali w 1883 roku do USA, Johan Petter został w Szwecji. Chyba na tę decyzję wpłynęły starania Munktella by zatrzymać go u siebie w firmie. W tym samym roku J.P. Johansson dokonał swojego pierwszego wynalazku – była to smarowniczka, która została opatentowana przez fabrykę Munktella. W roku 1886 w miejscowości Enköping Johansson założył własny warsztat mechaniczny pod nazwą Enköpings Mekaniska Verkstad. Po roku przeniósł go w nowe miejsce, gdzie wykorzystywał energię wodospadu. W 1888 roku Johansson opatentował klucz to rur, do dziś zwany dość powszechnie kluczem szwedzkim. Wreszcie docieramy do roku 1891 – wówczas Johansson opatentował swój najsłynniejszy wynalazek – klucz nastawny. W 1892 roku Johansson zarejestrował swój drugi patent, w którym klucz nastawny został nieco zmodyfikowany i przyjął obecnie znaną formę. Zakład w Enköping rozrastał się, liczył już kilkunastu pracowników. W 1892 roku wyprodukowano 300 kluczy a 10 lat później roczna produkcja wynosiła już 4 tysiące kluczy.

Jeszcze w 1890 roku J.P. Johansson podpisał umowę na dystrybucję swoich kluczy z firmą BA Hjorth & Co, której właścicielem był fińsko-szwedzki biznesman Berndt August Hjorth. B.A. Hjorth włożył wiele wysiłku w rozwój swojej firmy handlowej, która zajmowała się głównie importem i sprzedażą narzędzi amerykańskich i niemieckich. W 1916 roku Johan Petter Johansson sprzedał swoją fabrykę partnerowi handlowemu. J.P. Johansson zmarł w 1943 roku, był twórcą 118 opatentowanych wynalazków. Natomiast BA Hjorth dokonał zmian strukturalnych, utworzył spółkę AB BA Hjorth & Co, a zakład w Enköping został spółką zależną. I tak to trwało do 1954 roku gdy zdecydowano się na zmianę nazwy - chyba uproszczenie i łatwa identyfikacja były głównym celem, firma odtąd nazywa się Bahco AB.

W 1991 roku Bahco zostało przejęte przez korporację Sandvik AB. Ze struktur powstałego  Sandvik Bahco wyodrębniono dział pił i narzędzi, który w 1999 roku został kupiony przez  amerykański koncern Snap-On Inc. z miejscowości Kenosha w stanie Wisconsin. Snap-On jest jednym z największych i najstarszych producentów narzędzi, powstałym w 1920 roku. Snap-On Inc. poprzez swoją spółkę SNA Europe kontroluje nie tylko szwedzkie Bahco, ale również Irimo - hiszpańskiego producenta narzędzi. W 2006 roku, po 120 latach ciągłej działalności, SNA Europe podjęło decyzję o zamknięciu zakładu w Enköping i przeniesieniu produkcji do Hiszpanii.

Marka Bahco jest nadal znaczącą marką na rynku profesjonalnych narzędzi i oferuje do dziś najlepsze klucze nastawne w bardzo szerokiej ofercie. Klucze Bahco są bez wątpienia warte swojej wysokiej ceny - doskonały materiał, świetny design i perfekcyjne wykonanie. Regulacja rozstawu szczęk jest niezwykle płynna i precyzyjna a spasowanie elementów równie świetne.

W swojej kolekcji posiadam kilka kluczy nastawnych Bahco, zacznę od najstarszego - model 0670. Klucz ten, wg znawców tematu, należy do czwartej generacji, produkowany był w latach 1969-1983.

W aktualnej ofercie podstawowa seria to 8070. Posiadam dwa warianty różniące się wykończeniem powierzchni - 8070 - klucz oksydowany i 8070C - klucz chromowany. Jest to piąta generacja kluczy, której produkcja rozpoczęła się  w 1984 roku i trwa do dziś.

W 1992 roku Bahco wprowadziło do sprzedaży nową serię kluczy o nazwie Ergo i oznaczeniu 9070 - wykończenie oksydowane, 9070C - chrom. Są to klucze o główce takiej samej, jak seria 80 ale uchwyt jest pokryty miękkim elastomerem.

Powstały też odmiany ze zmodyfikowanymi szczękami, np. 9070P z obrotową szczęką:

Istnieją też modele ze szczęką o zwiększonym rozstawie - 9029 i 9029C (uwaga - wszystkie poniższe zdjęcia pochodzą ze strony bahco.com):

regulowane śrubą boczną (do dużych obciążeń) - 91C

oraz 9570C

z cienkimi szczękami - 9029T

Bahco produkuje również klucze ze zmodyfikowanym uchwytem - rekin (do rur), z hakiem, ze szpikulcem, klucze dużych rozmiarów. Niestety żadne z tych modeli nie są obecnie produkowane w rozmiarze 6 cali. Przykłady:

Zdaje się, że wszystkie klucze nastawne Bahco są obecnie produkowane w Hiszpanii.

Klucze (i inne wyroby) Bahco należą do przedmiotów kolekcjonerskich. W sieci można znaleźć entuzjastów, którzy posiadają bardzo bogate zbiory, zarówno te współczesne ale również (przede wszystkim) modele historyczne. Można też znaleźć wiele informacji na ich temat, zarówno w języku szwedzkim, jak i po angielsku.